Metre: hexameter.
Ad Regem Panegyricus
Ad Regem Panegyricus.
Phaebe vices anni varias qui praepete cursu
dividis, aethereis flammantia lumina templis
conde: orta est nova lux, major, jamq[ue] aemula tellus
iam Solem est enixa suum, qui luce jacentes
axe sub Arctoo terras illustrat, & omnem
conspicuae lucis radios diffundit in orbem.
Martia qui populi, sed Marte invicta, Britanni
pectora substrictis flectit rationis habenis.
Qui quanquam emineat titulis insignis avitis,
magnis major avis, sena & centena priorum
stemmataque & Regum titulos ipsa ornat, & auget
mole nova, Tribulumque Rosae, Pardumq[ue] Leoni
unit, & ut stabili concordent fœdere, raucae
iunxit fila Lyrae, qualem vel Thracius Orpheus
sumpsit, ubi rapidas voluit compescere tigres;
vel qualem Amphion Dircaeae conditor arcis,
quem perhibent numeris lapides animasse canoris.
Quodque magis stupeas, non unquam contigit ulli
talis honos, tanto procerum plebisque favore;
faelix unanimis quem publica gratia votis
flagitat, & cujus regni primordia, fausto
omine, subsequitur nostri concordia mundi.
O fortunatos populos! faelicia regna
tam miti subjecta jugo! quae poplite flexo
tam molle imperium agnoscunt. Non effera saevi
Hispani rabies, non Turcae effrena potestas,
qui totum sumptis orbem circumtonat armis,
compellat veteres sedem mutare Britannos;
aut alio profugos secum asportare penates.
[p303]
Praesidium, arx columen, statio, tutamen, asylum,
rex erit; & saevum clypeus porrectus in hostem:
quem non franget hebes somnus; nec inertia, Siren
improba nec patitur luxu tabescere corpus;
indomitis sed gaudet equis, durisque lupatis
temperat; in patulo seu vult decurrere campo,
seu sinuare fugam, & gyros in mille ferocem
flectere cornipedem, Chiron, victorque Chimerae
Bellerophon; victis Pollux quoque cedet habenis.
Venatu invigilat, modo tendens obvia cervis
retia, vel captus praedae melioris amore
fulmineos invadit apros, rigidosque per armos
arma quatit, certa desigens vulnera sede.
Mundi oculus, lucisque Deus, miseratus iniquam
Scotigenûm sortem, crassis adoperta tenebris
pectora, & aversas à lucis origine mentes
vidit, & indoluit, cœloque emisit ab alto
te, radiodque Iacobe tuos; queis omnia cedant
sidera, non Helice nautis bene nota Pelasgis,
praevia nec dubiis par est Cynosura carinis.
Postquam alluxisti Scotis, nox atra recessit
protinus, & densae fugiunt caliginis umbrae
namq[ue] prius (meminisse piget) gens nostra colebat
degeneres, luteosque Deos, simulachraq[ue] vanis
ficta modis, vitae, sensusque expertia, fuco
perlita, & in Stygiis insomnia nata tabernis:
sed simul invicti fax illibata Stuarti
emicat, humani pereunt figmenta cerebri.
Ad vivum verumque Deum libamina purae
mentis, & incoctum generoso pectus honesto
deferimus; spreta Latiae meretricis acerrâ,
legibus, exemplo, vitaque accendit in oris
omnibus ardentem verae pietatis amorem.
Iustitiae vindex legumque minacia molli
nomine vincla levat; mitis clementia summi
temperat examen juris; pax aurea dotat,
ditat & invictos illo regnante Britannos.
Armorum pacisque bonae licet arbiter, armis
otia, pacalem lauro praeponit olivam.
[p304]
Scuta situ marcent, scabra rubigine tela
squalent, in curvum gladius conflatur aratrum.
Sed quid ego Icariis demens super aethera pennis
vectus, & infido positurus nomina ponto,
innumeros laudum titulos, & pondera rerum
ingenio majora rudi comprendere coner?
Quis Cereris spicas, Bacchi numeravit & uvas?
Plurimaque in laetis nascentia gramina pratis?
Irrigat aut quoties sitientes optimus agros
Iuppiter, & laeto descendit plurimus imbri,
quisnam deciduae guttas precensuit undae?
O si Maeonium ferrent haec ferrea vatem
saecula! non iram caneret florente Thaliâ
militis indomitam, longisque erroribus actum
Æoliden, tu nectareis longè potiorem
sufficeres numeris segetem, genioque Poetae.
O utinam! in terris lampas Stuarta perennet;
Scotigeni Solemque soli non ullus horizon
terminet; occiduas serò declinet in oras.
Scotia ter fœlix tanto gratare patrono;
Scotia ter fœlix tanto se jactet alumno;
deliciae rarumque decus tibi contigit aevi.
Omnibus opponas unum, quos Graecia mendax
vendicat, aut crebis Roma imperiosa triumphis.